اطلاعات نادرست، اطلاعات جعلی و دغل بازی رسانه ای چه تفاوتی با هم دارند؟

نگاه جنوب ایران نیوز: مرور حجم عظیم اطلاعاتی که در فضای آنلاین تولید و به اشتراک گذاشته می شود حتی برای اهل فن کار چالش آوری است.

حتی حرف زدن درباره این چشم انداز مدام در حال تغییر که در آن اصطلاحاتی چون «اطلاعات جعلی»، «اطلاعات نادرست» و «دغل بازی رسانه ای» با واژگان پرمصرفی چون «اخبار جعلی» در هم می آمیزد، کار سردرگم کننده ای است.

شاید بی آزارترین این اصطلاحات «اطلاعات نادرست» باشد؛ یعنی اطلاعات گمراه کننده ای که بدون نیت دخل و تصرف در دیدگاه مردم تهیه یا به اشتراک گذاشته می شود. یک مثال از این نوع اطلاعات می تواند شایعه مرگ فلان سلبرتی باشد که بعد معلوم می شود نادرست بوده است.

برعکس، اطلاعات جعلی به تلاش های عامدانه برای سردرگم کردن یا دخل و تصرف در دیدگاه مردم با استفاده از اطلاعات دروغین گفته می شود. این کارزارها که در مواقعی از سوی گروه هایی خارج از آمریکا مثل «سازمان تحقیقات اینترنتی» که به کارخانه ترول سازی روسی نیز معروف است هماهنگ می شود، می تواند در سطح حساب های کاربری شبکه های اجتماعی متعددی هماهنگ شود و همچنین احتمال دارد از سیستم های خودکار که به آنها بات می گویند برای ارسال پست و به اشتراک گذاشتن اطلاعات آنلاین استفاده شود. وقتی که خوانندگان بی اطلاعی که به واقعی بودن اطلاعات نادرست باور دارند آنها را اشاعه می دهند، این اطلاعات به اطلاعات جعلی تبدیل می شوند. 

دغل بازی رسانه ای نیز مثل اطلاعات نادرست برای ترغیب مردم نسبت به چیزهایی ایجاد می شود که فکت ها واقعی بودن آنها را تایید نمی کند. برای مثال شخصی که مسئول داستان مرگ آن سلبرتی است یک دغل بازی رسانه ای به راه انداخته است.

هرچند هم اکنون عده زیادی تازه نسبت به این مشکلات توجه پیدا کرده اند، ولی این مسائل جدید نیستند و تاریخ آنها به روم باستان بازمی گردد. در حدود سال 31 پس از میلاد اوکتاوین که یک افسر نظامی رومی بود، کارزاری را برای بدنام کردن دشمن سیاسی خود مارک آنتونی به راه انداخت. آنطور که یک نویسنده روایت کرده در این اقدام از «شعارهای کوتاه و تندی استفاده شده بود که روی سکه هایی به سبک توئیت های باستانی ضرب شده بود.» این کارزار حول این ایده ساخته شده بود که آنتونی سربازی است که پای در جاده خطا گذاشته است: یک فیلسوف، یک عشرت طلب و یک باده پرستی که شایستگی تصدی این مقام را ندارد. این کارزار جواب داد. در نتیجه اوکتاوین و نه آنتونی اولین امپراتوری رومی شد که نام ژولیوس سزار را بر خود می گذاشت.

نمونه دانشگاه میسوری

 در قرن بیست و یکم فناوری های جدید دستکاری و جعل اطلاعات را ساده می کنند. شبکه های اجتماعی  کار را برای خوانندگان فاقد نگاه انتقادی راحت می کنند تا دروغ هایی را که دولت ها، سیاستمداران پوپولیست و کسب و کارهای دغلکار می سازند به شدت تقویت کنند.

تحقیق ما به طور خاص بر این تمرکز دارد که چگونه انواع مشخصی از اطلاعات نادرست می تواند چیزی را که در غیر این صورت تحولاتی عادی در جامعه خواهد بود، به  اغتشاش های بزرگی تبدیل کند.

یک نمونه  جدی که ما با جزئیات مورد بررسی قرار داده ایم، وضعیتی است که شاید شما هم به خاطر بیاورید: تنش های نژادی در دانشگاه میسوری در سال 2015 به دنبال مرگ مایکل براون در فرگوسن میسوری. مایکل اوبرایان نویسنده همکارمان در آن زمان استاد کالج هنرها و علوم این دانشگاه بود و به طور دست اول این اعتراضات و پیامدهای آنها را از نزدیک مشاهده کرده است.

دانشجویان سیاه پوست این دانشگاه که درست در 150 کیلومتری غرب فرگوسن قرار دارد، از بابت  امنیت، حقوق مدنی و برابری نژادی در جامعه و محیط دانشگاه دغدغه هایی داشتند. آنها ناراضی از پاسخ های دانشگاه شروع به اعتراض کردند.

حادثه ای که بیشترین توجه را در سطح کشوری جلب کرد، به یک استاد سفیدپوست در دپارتمان ارتباطات مربوط می شد که در تلاش برای دور نگه داشتن گزارشگران از این جمع، دانشجویان روزنامه نگاری را از ورود به منطقه ای در مرکز دانشگاه دور نگه داشته بود که دانشجویان سیاهپوست در آنجا اجتماع کرده و فریاد اعتراض سرداده بودند. 

رویدادهای دیگر به این اندازه در سطح کشوری پوشش داده نشد، از جمله اعتصاب غذای یک دانشجوی سیاهپوست و استعفای رهبران دانشجویی. اما درمورد تنش های نژادی به اندازه کافی سر و صدا شده بود تا توجه جنگجویان اطلاعاتی روسی را به خود جلب کند.

خیلی زود هشتگ «# برای میتزو دعا کنید» که هکرهای روسی با استفاده از اسم مستعار دانشگاه ساخته بودند، شروع به بالا آمدن در توئیتر کرد که به ساکنان هشدار می داد که کوکلاکس کلان در شهر است و برای شکار دانشجویان سیاهپوست به پلیس محلی پیوسته است. عکسی نیز در فیس بوک دست به دست شد که یک صلیب سفید بزرگ را نشان می داد که در باغچه جلو کتابخانه دانشگاه در آتش می سوخت.

یک کاربر توئیتر ادعا کرده بود که پلیس به همراه کوکلاکس کلان در حال پیشروی است و در توئیتی نوشت: «آنها برادر کوچکم را کتک زدند! مراقب باشید!» و تصویری از یک کودک سیاه پوست را با صورت به شدت کبود منتشر کرده بود. بعدا معلوم شد این کاربر یک ترول روسی بوده که  شایعاتی را در مورد آوارگان سوری نیز رواج داده است.

این ها آمیزه ای قدرتمند از انواع مختلف اطلاعات دروغین بودند. عکس هایی از صلیب در حال سوختن و کودکی با صورت کبود دغل بازی رسانه ای بودند – خود عکس ها قانونی بود، اما زمینه ای که در آن به کار رفته بودند جعلی بود. برای مثال یک جستجوی گوگل برای «کودک سیاهپوست کبود» نشان می داد که این عکس یک سال پیش در اغتشاشی در اوهایو گرفته شده است.

شایعه در مورد حضور کوکلاکس کلان در محیط دانشگاه به عنوان یک اطلاعات نادرست از سوی هکرهای روسی آغاز شد و بعد به عنوان اطلاعات جعلی انتشار یافت، حتی رئیس گروه دانشجویی را نیز به دام خود انداخت، جوان سیاهپوستی که هشداری را در این باره در فیس بوک منتشر کرد. وقتی روشن شد که این اطلاعات دروغین هستند، او این پست را حذف کرد.

پیامدها

بی شک هیچ یک از پیامدهای اعتراضات میتزو نتیجه مستقیم اطلاعات نادرست و دغل بازی رسانه ای نبود. اما این اغتشاشات عامل ایجاد تغییرات بزرگی در تعداد دانشجویان شد.

طی دو سال بعد از این اعتراضات این دانشگاه شاهد افتی 35 درصدی در ثبت نام دانشجویان جدید و کاهش 14 درصدی در تعداد ثبت نام ها بود. این باعث شد که مقامات دانشگاه حدود 12 درصد – یا 55 میلیون دلار- از بودجه دانشگاه را از دست بدهند که شامل کاسته شدن تعداد قابل توجهی از کادر علمی و کارکنان آن می شد. حتی امروز این دانشگاه هنوز از نظر مالی، اجتماعی و سیاسی به شرایط پیش از این اعتراضات بازنگشته است.

پیام نهایی این اتفاقات روشن است: جهان  جایی خطرناک و مملو از نیات بدخواهانه است، به خصوص در عصر اینترنت. یادگیری روش های تشخیص اطلاعات جعلی، اطلاعات نادرست و دغل بازی رسانه ای به مردم کمک می کند تا آگاهی خود را نسبت به آنچه که به راستی رخ می دهد بیشتر کنند.

نویسنده: عزت الصمدی(Izzat Alsmadi) استادیار رایانه و امنیت سایبری در تگزاس ای اند ام- سان آنتونیو

منبع: https://b2n.ir/k35331