مانگروها جان زمین اند

به گزارش نگاه جنوب ایران نیوز، روز جهانی حفاظت از اکوسیستم‌های مانگرو که هرساله در تاریخ ۲۶ ژوئن (۵ مرداد) برگزار می‌شود، فرصتی برای یادآوری اهمیت جنگل‌های حرا و ضرورت اقدامات حفاظتی برای این اکوسیستم‌های ارزشمند است. این روز در سال ۲۰۱۵ از سوی یونسکو نام‌گذاری شد تا ضمن گرامیداشت یاد هایـمه مونوز، فعال محیط‌زیستی که در سال ۱۹۹۸ در اکوادور به‌قتل رسید، توجه جهانیان را به اهمیت مانگروها جلب کند.

جنگل‌های مانگرو یا حرا از غنی‌ترین زیست‌بوم‌های ساحلی دنیا هستند که در نواحی جزر و مدی سواحل گرمسیری رشد می‌کنند. این جنگل‌ها در ایران عمدتاً در استان‌های هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان واقع شده‌اند و نقش کلیدی در حفظ تنوع زیستی، مقابله با تغییرات اقلیمی و پایداری معیشتی جوامع محلی دارند.

صمد حمزه‌ئی، رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی هرمزگان و مشاور استاندار در حوزه شیلات و محیط زیست، ضمن تأکید بر نقش حیاتی این جنگل‌ها گفت:«مانگروها تا پنج برابر بیش‌تر از جنگل‌های خشکی کربن جذب و ذخیره می‌کنند. ریشه‌های متراکم آن‌ها همانند یک سد طبیعی از فرسایش سواحل جلوگیری کرده و در برابر سونامی و طوفان‌ها نقش حفاظتی دارند.»

وی افزود: «در ایران، این سرمایه‌های طبیعی با تهدیدات گسترده‌ای چون آلودگی نفتی، پروژه‌های عمرانی ساحلی، چرای بی‌رویه، صید مخرب، ورود پساب‌های صنعتی، پلاستیک‌های دریایی و کاهش جریان آب شیرین از طریق سدسازی مواجه هستند.»

بر اساس گزارش‌ها، تبدیل جنگل‌های حرا به مزارع پرورش میگو، قطع درختان برای سوخت، افزایش دما و بالا آمدن سطح دریا از دیگر چالش‌هایی است که حیات این اکوسیستم را با خطر جدی مواجه کرده است.

به گفته کارشناسان، جنگل‌های حرا علاوه بر نقش محیط‌زیستی، منبع معیشتی برای جوامع محلی هستند. صید ماهی، قایق‌سواری در تالاب‌ها، برداشت محصولات طبیعی همچون عسل و گیاهان دارویی، نمونه‌هایی از بهره‌برداری پایدار از این منابع است.

راهکارهای پیشنهادی برای حفاظت از مانگروها شامل تقویت قوانین حفاظتی، مشارکت فعال جوامع بومی، احیای جریان آب شیرین، کنترل آلودگی‌ها و ترویج اکوتوریسم مسئولانه است.

حمزه ئی در پایان گفت: «مانگروها نه‌تنها سد محکمی در برابر فرسایش و بلایای طبیعی هستند، بلکه حفظ آن‌ها برابر با حفظ آینده زمین است. برای نجات این اکوسیستم‌ها، به یک عزم ملی و بین‌المللی نیاز داریم.»

گفت‌وگو از فهیمه شمسی